TESKOMB Yeni Türkiye Buluşması
Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Bütün eğitim silsilesinden öğrendiğimden daha fazlasını babamın dükkanına gittiğimde onun komşularıyla ilişkilerinde, onun insani temasta kurduğu o derin muhabbette gördüm" dedi.
Davutoğlu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği (TESKOMB) tarafından ATO Congresium'da düzenlenen "Yeni Türkiye Buluşması" programına katıldı.
Toplumun her kesimiyle buluşmaktan büyük mutluluk duyduğunu ama bazı kesimlerle buluşurken özel bir heyecan ve muhabbet hissettiğini ifade eden Davutoğlu, esnaf ve sanatkarlarla buluşurken de bu heyecan ve muhabbeti duyduğunu söyledi.
Esnaflarla bir araya geldiğinde esnaf olan babasının kültürünü ve ahlakını gördüğünü belirten Davutoğlu, başbakan olduktan sonra esnaflarla üç kere bir araya geldiğinin, bugünkü buluşmanın dördüncü olduğunu kaydetti.
Ahi Evran'ın Anadolu topraklarında esnaf ve sanatkarların ilkelerini ve ahlakını oluşturduğuna dikkati çeken Davutoğlu, Allah'tan Ahi Evran'ın mirasına sahip çıkmayı kendilerine nasip etmesini diledi.
Davutoğlu, bir süre önce Üsküp'te Ahi Evran geleneğinin sürdüğü çarşıyı gezmesinin ardından ertesi gün Edirne'de esnafın helal rızık için besmele ile işyerlerini açışına tanıklık ettiğini anımsatarak, "Bizim medeniyetimiz, bizim kültürümüz, bizim irfanımız derken biz, o dualarla açılan dükkanları kastediyoruz. Akşama kadar alın teriyle eve helal rızık götürmek için çaba sarf eden o değerli esnafları hatırlıyoruz" dedi.
-"Ahlakın sınandığı yer çarşılardır"
Ne kadar büyük alışveriş merkezi yapılırsa yapılsın, bu büyüklüklerin ancak Ahi Evran'ın ahlakının üstlenilmesiyle önem kazanacağını ifade eden Davutoğlu, şunları kaydetti:
"Trabzon'da daha önceki ziyaretlerimden tanıdığım üç nesildir kunduracılık ile uğraşan Alpaslan Bakır'ın dükkanını ziyaret ettim ve onunla kucaklaştım. Çünkü üç nesildir bir geleneği sürdüren o genç kardeşimi alnından öptüm. Aslında onunla kucaklaşırken baba geleneğini sürdüren bütün esnaflarımızla ve her birinizle kucaklaştık. Bilgi, ilim eskiden külliyelerde şimdi üniversitelerde okutulur ama ahilik ve ahlak, davranışlarda adab-ı muaşeret ancak pazarda, çarşılarda ve esnaf ilişkileri içinde öğrenilir. İster mal alın ister mal satın ahlakın sınandığı yer çarşılardır."
-"Gördüğüm şey şu oldu, esnaf yalan söylemez"
Anadolu'da medeniyeti kuran ulu erenlerin, ahlakı, Ahi Evran ile çarşılarda, hanlar, pazarlarda inşa ettiğini belirten Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Ben bu açıdan kendi şahsi tecrübemden işaretle söylüyorum; emin olun iyi okullarda okudum hamdolsun, babamızın esnaflıktan temin ettiği imkanlarla. İki bölüm bitirdim, yüksek lisans ve doktora yapma imkanım, ilimde profesörlüğe kadar gelmem nasip oldu ama bütün eğitim silsilesinden öğrendiğimden daha fazlasını babamın dükkanına gittiğimde onun komşularıyla ilişkilerinde, onun insani temasta kurduğu o derin muhabbette gördüm. Hala gözümün önünden gitmeyen, iki prensibi bana çocuk yaşımda nakşeden bir olaydan bahsetmek istiyorum. Ortaokul 1. sınıftaydım, okuldan babamın dükkanına giderken bir hana girdim. Yerde 50 lira buldum ve götürdüm babama teslim ettim. Babam 'Oğlum etraftaki dükkanlara sordun mu' dedi. Ben 'Hayır' deyince, 'Şimdi git ve etraftaki dükkanlara tek tek sor, bulamazsan geri getir' dedi. Gittim bütün dükkanları acaba para düşüren var mı diye tek tek dolaştım. Hiç kimse 'Parayı ben düşürdüm' demedi. Benim orada gördüğüm birinci prensip; ben onlardan parayı düşürdüğüne dair bir belge istememiştim, rahatlıkla bir tanesi ben düşürdüm diyebilirdi ama gördüğüm şey şu oldu, esnaf yalan söylemez. Babam, 'Git sor' dediğinde esnafın yalan söylemeyeceğini biliyordu."
-"Esnaf kültürüne her zamankinden daha fazla ihtiyaç var"
Hanların, pazarların ve çarşıların birbirlerine güvenen bir iç dünyaya sahip çevreler olduğunu ifade eden Davutoğlu, çocukluk dönemlerinde ikinci öğrendiği hususun esnafın bir söz verdiğinde yerine getirmesi olduğunu söyledi.
Davutoğlu, "insan olana sözün yeterli olacağını" dile getirerek, babasının Anadolu'nun çeşitli şehirlerinden gelen yüklü siparişleri hiçbir senet olmadan gönderdiğini, esnaf geleneğinde sözün senet yerine geçtiğini vurguladı.
"Esnaf, ilişki kurduğunda konjonktüre ve geçici bir şekilde çıkara bağlı olarak kurmaz, ilişki kurduğunda dünya ve ahiret kardeşliği için kurar. Ne zaman babamın eski dostlarından birine rastlasam babamın yüzü, çehresi gözümde belirir" diyen Davutoğlu, modern dünyada büyük alışveriş merkezleriyle söz konusu değerleri unutmaya başlandığına ama TESKOMB'un, düzenlediği etkinliklerle bu değerleri hatırlattığını söyledi.
Esnaf kültürüne her zamankinden daha fazla ihtiyaç olduğunu dile getiren Davutoğlu, esnafın hem ortak değeri yaşattığını hem de zorluklar karşısında ortak hareket etme erdemini gösterdiğini vurguladı.